Een rechtsvorm is niets meer dan de juridische vorm van je bedrijf. Het bepaalt welke verplichtingen je hebt en hoe het zit met de hoogte van aansprakelijkheid. Sommige vormen zijn namelijk aansprakelijk voor schulden en anderen niet. Klinkt als een flinke verantwoordelijkheid, toch? Dat is het ook, maar we helpen je graag om de juiste keuze te maken.
De juiste keuze hangt af van een aantal factoren. Zo moet je bepalen of je alleen onderneemt of met meerdere personen. En wil je privé aansprakelijk zijn of juist niet? Ook moet je kijken naar welke belastingvoordelen je kunt profiteren en welke (belasting)verplichtingen je moet nakomen. Het lijkt misschien veel, maar maak je geen zorgen! We gaan het samen doornemen.
Er zijn in totaal 9 verschillende rechtsvormen waarvan wij de 5 meest populaire onder de loep nemen. We kunnen deze onderverdelen in rechtsvormen zonder rechtspersoon en rechtsvormen met rechtspersoon. Bij een rechtsvorm zonder rechtspersoon ben jij persoonlijk aansprakelijk voor eventuele schulden. Klinkt eng, maar het kan soms juist voordelig zijn. Bij een rechtsvorm met rechtspersoon is de rechtspersoon aansprakelijk voor de schulden die zijn ontstaan door het ondernemen. Laten we beginnen met de rechtsvormen zonder rechtspersoon.
Rechtsvormen zonder rechtspersoon
Eenmanszaak
Een eenmanszaak is een type rechtsvorm voor een bedrijf waarbij er slechts één eigenaar is die verantwoordelijk is voor de onderneming. Het is een populaire vorm voor kleine ondernemers, omdat het oprichten van een eenmanszaak relatief eenvoudig is en er geen minimumkapitaal vereist is.
Bij een eenmanszaak is de eigenaar persoonlijk aansprakelijk voor alle schulden en verplichtingen van de onderneming. Dit betekent dat de eigenaar zowel het zakelijke als het persoonlijke vermogen kan verliezen in geval van faillissement of andere financiële problemen.
Een ander voordeel van een eenmanszaak is dat de belastingaangifte relatief eenvoudig is. De eigenaar kan de winst van de onderneming opgeven als inkomen bij zijn persoonlijke belastingaangifte. Bovendien profiteert de eigenaar van verschillende aftrekposten, zoals de zelfstandigenaftrek en de MKB-winstvrijstelling.
Hoewel een eenmanszaak een aantal voordelen heeft, zijn er ook nadelen. Zo kan de aansprakelijkheid een groot risico vormen en is het vaak moeilijker om kapitaal aan te trekken in vergelijking met andere rechtsvormen.
VOF
Een vennootschap onder firma (VOF) is een rechtsvorm waarbij twee of meer personen samen een bedrijf runnen. Bij een VOF zijn alle vennoten persoonlijk aansprakelijk voor eventuele schulden van het bedrijf. Dit betekent dat als het bedrijf schulden heeft en deze niet kunnen worden voldaan, de vennoten met hun eigen vermogen moeten bijdragen aan het aflossen van deze schulden.
Een VOF kan een goede optie zijn voor bijvoorbeeld twee bevriende ondernemers die samen een bedrijf willen starten, maar nog niet de stap willen zetten naar een BV. Het is relatief eenvoudig en goedkoop om een VOF op te richten en er is veel vrijheid in de samenwerking tussen de vennoten. Het is echter wel belangrijk om goede afspraken te maken over de verdeling van de winst en het verdelen van verantwoordelijkheden. Dit kan worden vastgelegd in een vennootschapscontract.
Maatschap
Een maatschap is een vorm van samenwerking tussen twee of meer personen (maten) die hun kennis, arbeid of geld inbrengen in een gezamenlijke onderneming. Het doel van de maatschap is om gezamenlijk winst te maken. Iedere maat brengt iets anders in, bijvoorbeeld kennis of geld, en de winst wordt verdeeld op basis van de inbreng van elke maat. Een maatschap is vooral geschikt voor vrije beroepen zoals advocaten, notarissen, accountants, artsen en architecten.
Het belangrijkste kenmerk van een maatschap is dat elke maat persoonlijk aansprakelijk is voor de schulden van de maatschap. Dit betekent dat de schuldeisers van de maatschap zich kunnen verhalen op het privévermogen van elke maat als de maatschap niet aan haar verplichtingen kan voldoen. Het is daarom belangrijk om goede afspraken te maken over bijvoorbeeld de verdeling van winst, verlies en risico’s en deze vast te leggen in een maatschapsovereenkomst.
Rechtsvormen met rechtspersoon
Nu we de rechtsvormen zonder rechtspersoon hebben doorgenomen, is het tijd om naar de rechtsvormen met rechtspersoon te kijken. Hierbij is de rechtspersoon (zoals een bv of nv) aansprakelijk voor eventuele schulden. Dit betekent dat jij als ondernemer niet persoonlijk aansprakelijk bent, maar de nadelen zijn dat er meer administratie bij komt kijken en dat het duurder kan zijn om op te starten.
Er zijn verschillende soorten rechtspersonen, zoals een besloten vennootschap (bv) en een naamloze vennootschap (nv). Deze vormen bieden meer bescherming tegen persoonlijke aansprakelijkheid, maar het is wel belangrijk om goed te kijken naar de eisen en verplichtingen die hierbij komen kijken.
BV (Besloten Vennootschap)
Een Besloten Vennootschap (BV) is een van de meest voorkomende rechtsvormen in Nederland en wordt vaak gekozen door ondernemers die hun persoonlijke aansprakelijkheid willen beperken. Een BV is een rechtspersoon en heeft daardoor een eigen juridische identiteit, los van de eigenaren. Dit betekent dat de BV zelf contracten kan afsluiten, schulden kan aangaan en eigendommen kan bezitten en daarvoor aansprakelijk is. De eigenaren of aandeelhouders zijn niet persoonlijk aansprakelijk voor eventuele schulden of verplichtingen van de BV, tenzij er sprake is van wanbeheer of frauduleus handelen.
Een BV kan worden opgericht door een of meer personen, die aandelen uitgeven aan zichzelf of andere investeerders. De oprichting van een BV vereist een notariële akte en inschrijving bij de Kamer van Koophandel. Een BV moet jaarlijks financiële verslagen opstellen en deponeren bij de Kamer van Koophandel en de Belastingdienst.
Het oprichten van een BV brengt vaak hogere oprichtingskosten en jaarlijkse administratiekosten met zich mee in vergelijking met andere rechtsvormen, zoals een eenmanszaak of vennootschap onder firma. Maar een BV biedt ook voordelen, zoals een beperkte aansprakelijkheid, een betere kredietwaardigheid en meer mogelijkheden om kapitaal aan te trekken door het uitgeven van aandelen.
Daarnaast kan een BV ook fiscale voordelen bieden, zoals de mogelijkheid om gebruik te maken van de deelnemingsvrijstelling en het betalen van een lager tarief voor de vennootschapsbelasting in vergelijking met het hoogste tarief voor de inkomstenbelasting bij een eenmanszaak.
Al met al is een BV een aantrekkelijke rechtsvorm voor ondernemers die hun persoonlijke aansprakelijkheid willen beperken en hun zakelijke activiteiten op een professionele manier willen uitvoeren.
NV (Naamloze Vennootschap)
Een Naamloze Vennootschap (NV) is een rechtspersoonlijkheid bezittende ondernemingsvorm, waarvan het kapitaal verdeeld is in aandelen die vrij overdraagbaar zijn. De aandeelhouders zijn niet persoonlijk aansprakelijk voor de schulden van de NV, enkel voor het bedrag dat zij hebben ingelegd in de vennootschap. Het bestuur van de NV wordt benoemd door de aandeelhouders, die stemmen op de algemene vergadering van aandeelhouders. De NV is verplicht een jaarverslag op te stellen en openbaar te maken, waarin onder andere de jaarrekening en de bestuursstructuur zijn opgenomen.
Een NV kan worden opgericht met een startkapitaal van minimaal € 45.000. Deze ondernemingsvorm is vooral geschikt voor grotere ondernemingen en bedrijven die veel kapitaal nodig hebben, zoals bijvoorbeeld beursgenoteerde bedrijven. De voordelen van een NV zijn onder andere de mogelijkheid om gemakkelijk kapitaal op te halen via de uitgifte van aandelen en de beperkte aansprakelijkheid voor de aandeelhouders. Echter, het oprichten van een NV brengt ook hoge kosten met zich mee en de vennootschap is gebonden aan strenge regelgeving. De keuze voor een NV als rechtsvorm hangt af van diverse factoren, zoals de omvang van de onderneming, het benodigde kapitaal en de gewenste mate van aansprakelijkheid.
Kies jouw rechtsvorm zorgvuldig en vraag advies
Het kiezen van de juiste rechtsvorm is een belangrijke stap bij het starten van een eigen bedrijf. Het hangt af van verschillende factoren en er zijn verschillende opties mogelijk. Wees niet bang om advies in te winnen en neem de tijd om alles goed uit te zoeken. Zo voorkom je onverwachte verrassingen en kun je met een gerust hart aan de slag. Daarnaast is het soms lastig en kan het de nodige centen kosten om een rechtsvorm te veranderen.
